Bebeklerde Kolik Dosyası (II)
Değerli okuyucular,
‘Bebeklerde Kolik Dosyası’ yazısının ilk ekinde koliğin tanımı, yaygınlığı, sıklığı, aile
dinamikleriyle ilişkisi ve muhtemel nedenlerini ele almıştık. Dosyanın ikinci kısmında de
kolik süreci hakkında öneriler paylaşıyor olacağım. İyi okumalar!
Bu Süreçte Ne Yapabilirsiniz?
Koliğin henüz nedeni bilinmediği için, kesin tedavisi de yoktur. Fakat ağlamanın şiddetini ve
sıklığını azaltmak, süreci sağlıklı yönetmek için kullanılan yöntemler mevcuttur. Her bebeğin
biricik olduğunu unutmamak ve bebeğe özel yöntemi keşfetmek önemlidir.
Doktora Başvurun
Öncelikle mutlaka tıbbi muayene yaptırmak gereklidir. Bebeğinizde herhangi bir sağlık
sorununa rastlanmadıysa kolik olması muhtemeldir. Doktorunuza süreçle ilgili bilgi vermeniz
ve danışmanı elzemdir. Bebeklerde özellikle orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu,
bağırsak düğümlenmesi gibi problemler aşırı ağlamaya neden olabilmektedir. Dolayısıyla
bebeğin kolik olduğunu düşünüp, doktor kontrolünü ertelemek hata olacaktır.Tüm tetkikler
yapılıp, herhangi bir sağlık sorunu bulgusuna rastlanmadıysa kolik sürecini desteklemeye
başlayabilirsiniz.
Kontrol Edin
Bebeğinin ağlamasına neden olacak tüm ihtimalleri gözden geçirin. Açlık, alt temizliği, gaz,
sevgi ve güvenlik ihtiyacı gibi.
Kendinize İyi Bakın
Bebeğin sürekli ağlıyor oluşu sizi olumsuz etkilemiş olabilir ve bu son derece normaldir.
Kendinize zaman verin. Ebeveynlik doğuştan getirdiğimiz bir yetkinlik değildir, öğrenmek ve
alışmak için kendinize zaman tanıyın. Sizin fiziksel ve ruhsal sağlığınız iyi olmadan,
bebeğinize iyi gelmeniz maalesef pek mümkün değil. Zaman zaman yalnız kalmaya ve ufak
kaçamaklar yapmaya fırsat yaratabilirsiniz.
Şefkat Gösterin
Bebeğinizin hem yeni hayata alışması, güvende olduğunu hissetmesi hem de güvenli
bağlanma sağlaması için annenin ve babanın ona dokunması, öpmesi, tenine değmesi çok
etkilidir. Bebekle göz teması kurmak, onunla ve onun yanında konuşmak, bebeği kucaklamak,
kalp atışınızı hissetmesine imkan sağlamak ve bebeğe güvende olduğunu hissettirecek ve bu
da onu rahatlatacaktır. Bebek kendi beşiğinde uyurken de annenin ve babanın kokusunu
hissedebileceği bir eşya, kıyafet bırakmak planlanabilir.
Yediklerinize Dikkat Edin
Annenin bu süreçte gaz yapan besinleri tüketmiyor olması önemlidir. Bunu deneme yanılma
yöntemiyle keşfetmek de mümkündür. Özellikle bebeğin ve annenin rahatsızlık duyduğu
günlerde ne tükettiklerini not alıyor olması, yenmesi ve yenmemesi gereken gıdaları
belirlemek için önemlidir. Öte yandan günlük su tüketimine dikkat etmek önemlidir.
Rahatsızlık veren besinleri deneme-yanılma yöntemiyle kendileri belirleyebilir. Soğan, kafein,
asitli içecekler, sarımsak vs. gibi gıdalara dikkat etmekte fayda vardır.
Not Alın
Her gün annenin, babanın ve bebeğin duygu durumunu puanlayarak kaydetmek önemlidir.
Böylece işe yarayan ve yaramayan teknikler tespit edilebilir. 0-10 arası bir ölçek kullanarak
en iyi günleri 10, en kötü günleri 0 ve aradaki rakamlar olacak şekilde puanlayabilirsiniz.
Emzirin
Anne sütü gerçek bir şifadır. Eğer emzirmenizi engelleyen bir sebep yoksa emzirmeye devam
edin.
Biberona dikkat edin
Biberon kullanan bebekler için biberon kontrolü önemlidir. Biberonun hava kaçırıyor olması,
boyutu, ağızla uyumu mideyle ilgili sorunları olumsuz etkileyebilmektedir.
Bebeğinizin Emerken Bedenine Odaklanın
Bebeğiniz meme emerken veya mamasını yerken dik durmasını sağlayabilirsiniz. Böylece
hava yutma ihtimalini azaltabilirisiniz.
Planlayın
Bebeğinizin ağlamasının gün içinde en sık ne zaman olduğunu gözlemleyin. Bu zaman
dilimlerinde huzursuz olabileceği ortamlara sokmaktan kaçının.
Gazını Çıkarın
Düzenli olarak gazını çıkarın. Gaz çıkarırken bebeğin yönünü değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
Alternatif Mamalar Deneyin
Doktorunuza veya beslenme uzmanına danışarak alternatif mamalar deneyebilirsiniz. Anne
sütünü kesiş, ek gıdaya geçiş, yeni mamaya geçiş gibi süreçlerde uzmana danışmanız
önemlidir.
Doğaya Dönün
Doğayla temas, toprağa değmek, bitkisel çaylar içmek, organik gıda tüketmek yalnızca kolik
sürecinde değil normal süreçte de size iyi gelecektir.
Masaj Yapın
Bebeğinizin karnına yapacağınız dairesel masajlar rahatlamasına imkan sağlayacaktır. Öte
yandan sırtını hafifçe kaşımanız ve ovmanız da etkili olacaktır.
Sıcak Su Kullanın
Sıcak su bezleri (ılık su olması tavsiye edilir, çok sıcak olmamasına özen gösteriniz) veya
hafifçe ıslattığınız havlular veya bezler i bebeğinizin karnında bekletebilirsiniz.
Çeşitli Sesler Kullanın
Uzun süre anne karnında kalan bebeğin doğumdan sonra yeni hayata uyum sağlaması biraz
zaman alabilir ve anne karnındaki güven duygusunu arıyor olabilirler. Bebeklere annelerinin
karındaki sesleri anımsatan sesler sakinleşmeleri ve rahatlamalarına imkan sağlamaktadır.
Elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi, araba motor sesi gibi sesler pek çok kaynakta beyaz
gürültü olarak geçmekte ve bebeklere anne karnındaki sesleri anımsatmasından ve kendisini
anne karnında hissetmesinden dolayı sakinleştirdiğini ortaya koymaktadır. Öte yandan
çocukların kulağına hafif bir uğultulu ses tonu da iyi gelebilmektedir.
Müziğin Şifasına Kapılın
Gebeliğiniz esnasında bebeğinize dinlettiğiniz müzikleri tekrar dinlemeye başlayabilirsiniz.
Bebeğinize ninni ve şarkı söylemek, onu yatıştıracak müzikler dinletmek etkili olacaktır.
Hoşuna giden melodileri keşfedip, müziğin şifasına kendinizi bırakabilirsiniz.
Harekete Geçirin
Hareketsizlik bebekleri sıkça rahatsız eder. Bebeğinize hareket alanı açmanı, bebek salıncağı
veya sallanan koltuk tedarik etmeniz, ayaklarına bisiklet pedal çevirme hareketi yaptırmanız
iyi gelecektir.
Arabayla Tur Atın
Arabanın hareket etmesi, motorun anne karnına benzer çıkardığı ses ve hareket, kapalı bir
ortamda olmak bebekleri rahatlatmaktadır. Ufak bir yolculuk için hareket geçin.
Mekan Değiştirin ve Hava Alın
Sürekli kapalı bir alanda ve aynı ortamda kalmak hem sizi hem e bebeğinize huzursuzluk
verebilir. Mekan değiştirmek, hava almak, yürüyüş yapmak hem bebeğinize hem de size iyi
gelecektir. Öte yandan kimi bebek de dışarıda olmaktan huzursuz olabilmektedir. Bu durumda
da gezintileri çok uzatmadan eve dönüş yolunu tutmakta fayda vardır.
Sesi, ısıyı ve ışığı gözden geçirin
Kimi bebek yoğun sesten hoşlanırken, kimisi de huzuru ve rahatlığı sessizlikte
bulabilmektedir. Öte yandan odanın ısısını düzenlemek, ortamın ışık düzenini değiştirmeyi
denemek önemlidir. Bu süreçte odayı gece karanlığı ortamına getirebilecek black out perdeler
kullanılabilir.
Kundaklamayı Deneyin
Bebeğinizin anne karnındayken dar ve kapalı bir yerde olmaya alışmıştır. Kundaklayarak
bebeğinizin yeni dünyaya adım adım alışmasına imkan sağlayabilirisiniz.
Çeşitli Kokular Kullanın
Çeşitli kokular bebeklere iyi gelebilmektedir. Piyasada bebekleri rahatlatmak için üretilmiş
pek çok özel bebek kokusu mevcuttur. Özellikle banyo, bez değiştirme ve uyku süreçlerinde
kokulardan faydalanmayı deneyebilirsiniz.
Rutin Oluşturun
Rutinler bebekleri ve çocukları güvende hissettirir. Belli saatlerde ve aralıklarda yeme ve
uyuma düzeni hem size hem de bebeğinize iyi gelecektir.
Banyo Rutini Oluşturun
Düzenli olarak yaptıracağınız banyo bebeğinizin rahatlamasına imkan sağlayacaktır. Suyun
sesini, tenine değmesini, sudaki hareketleri çocuğunuzun ağlamasını yatıştırmak için
kullanabilirsiniz.
Emzik Kullanmayı Deneyin
Özellikle bebeklik sürecinde çocuğunuza arkadaşlık edebilecek ve rahatlatacak bir dost olan
emzik kullanımını deneyebilirsiniz. Eğer emzik bebeğinizi sakinleştirebiliyorsa ve
rahatlatıyorsa kullanmakta fayda vardır.
Mola Verin
Bu yoğun süreçte kendinize vakit ayırmanın önemini anımsayın. Sıcak bir duş, masaj, gezinti
size de iyi gelecektir. Yakınlarınıza bir süreliğine bebeğinizi emanet edin ve kendinize bir
mola verin.
Tüm süreci hekim ve diğer uzmanların kontrolünde yürütmek ve işbirliği sağlamak son derece
önemlidir. Bu gibi durumlarda diğer koliği olan bebek aileleriyle bir araya gelmek, onların
yaşadıklarını ve denedikleri yöntemleri dinlemek sizlere iyi gelecektir.
Kendinize ve bebeğinize zaman verin ve aranızdaki sihirli bağın gücüne ve iyileştirici etkisine
inanın.
Kaynaklar
Bruce Taubman, Clinical Trial of the Treatment of Colic by Modification of Parent-Infant
Interaction.
I. Akman, K. Kuşçu, N. Ozdemir, Z. Yurdakul, M. Solakoglu, L. Orhan, A. Karabekiroglu,
E. Ozek, Mothers’ postpartum psychological adjustment and infantile colic.